Symposium Waardig oud worden

Menselijke ontwikkeling, ook in de laatste levensfase

8 maart 2010, Antropia te Driebergen, 10.00-16.30 uur

Hoeveel ruimte is er om onze laatste levensfase zelf in te richten? Welke keuzes moeten er persoonlijk, organisatorisch en maatschappelijk genomen worden om zo veel mogelijk mensen ook in hun laatste levensfase een menswaardig bestaan te garanderen? Is er in de maatschappij wel voldoende oog voor de menselijke ontwikkeling, ook in de afsluitende fase van het leven? In onze tijd lijken euthanasie en zware medicatie te prefereren boven aandacht, verpleging en de mogelijkheid om ook in de laatste levensfase bewust met het leven om te gaan. Zijn we nog in staat om de mens in zijn laatste levensfase te zien als iemand die zich ontwikkelt? Welke keuzen horen daarbij?

Doelgroep
Iedereen die beroepsmatig of uit maatschappelijke betrokkenheid antwoord zoekt op bovenstaande vragen is uitgenodigd. Met name organisaties in de ouderenzorg, directie, hoofd zorg, arts en medische staf.

Aanmelding
U kunt zich aanmelden vóór 15 januari 2010, bij voorkeur per e-mail: info@vereniginghetzonnehuis.nl of per post via aangehechte antwoordstrook: Antwoordnummer 73, 3720 VB BILTHOVEN.

De kosten voor deelname bedragen € 95,- per persoon. Na opgave ontvangt u een bevestiging, factuur en routebeschrijving. Graag ook uw eerste en tweede keus aangeven voor de op het programma genoemde workshops.

Accreditatie
Voor deelname symposium worden accreditatiepunten verleend door KNMG/Verenso en psychologennetwerk.

Het symposium wordt georganiseerd door:

– Het Rudolf Steiner Verpleeghuis (antroposofisch verpleeghuis)
– De Raphaëlstichting (antroposofisch georiënteerde netwerkorganisatie voor m.n. mensen met een verstandelijke beperking, psychiatrische aandoening of niet-aangeboren hersenletsel)
– Vereniging Het Zonnehuis, stichter van De Zonnehuis Groep, een landelijk samenwerkingsverband van zorginstellingen in de ouderenzorg

Programma 10.00-16.30 uur, dagvoorzitter Yoeri Albrecht

09.30-10.00 Ontvangst

Inleidingen van:
– Hans van Delden, Hoogleraar medische ethiek, Universiteit Utrecht.
Hoe is de latere levensloop te begrijpen vanuit de biografie? Wat willen mensen nog leren en doorgeven? Hoe willen ze afronden of in het reine komen?
– Martin Boekholdt, Hoogleraar organisatie en beleid van zorg, VU.
Hoe kan zorg een bijdrage aan ontwikkelingsvragen leveren, zodat kwaliteit van leven kan blijven bestaan? Kan zorg waardig zijn en hoe moet die dan informeel of beroepsmatig worden gegeven?

11.00-11.45 Muzikaal intermezzo Hans Woudenberg; Come Una Campana.

– Pauline Meurs, Hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg, Erasmus Universiteit.
Hoe verhouden zich de persoonlijke drempelbeleving en zijn of haar omgeving tot maatschappelijke en politieke opvattingen en ontwikkelingen? Wat is hierin dominant en hoe wordt dit vertaald in beleid? Sluiten de beleving en het beleid wel bij elkaar aan?

12.15 - 13.15 Lunchpauze
13.15 - 14.00 Forum met de inleiders
14.00- 15.30 Workshops
In samenspraak worden verschillende aspecten van het thema verder besproken en verdiept.
De workshops zijn gegroepeerd rond drie thema’s:

– De zinvolle betekenis van het bestaan
Kees Knipscheer, sociaal gerontoloog
Marco Ephraïm, huisarts

–Waarden die blijven en komen
Jan Eefsting, bijzonder hoogleraar dementie
Herman Schim van der Loeff, verpleeghuisarts
Frans van der Werf, architect

– Rituelen en ethiek bij het levenseinde
Peterjan van der Wal, geestelijk verzorger
Marie-José Gijsberts, verpleeghuisarts

16.00-16.30 Gesproken column door Désanne van Brederode waarin zij terugblikt op het symposium.
Afsluiting door de dagvoorzitter

Na afloop is er een informeel samenzijn met een hapje en een drankje

Het symposium is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van:
– Antroz
– Iona Stichting
– Stichting ter bevordering van de heilpedagogie
– Rudolf Steiner Verpleeghuis
– Ontwikkelingsfonds Raphaëlstichting
– Vereniging Het Zonnehuis